TEKNOLOJİ YERİNE NE KOYULMALI?

Teknolojinin etkilerini ve zararlarını artık hepimiz biliyoruz. Kendimizi ve çocuklarımızı uzak tutmanın yollarına geldiğimizde ise büyük bir zorluk çekiyoruz. Peki neden teknolojiye bu kadar düşkün olduk ve yerine ne koyarsak bunu düzenleriz biraz bunlara değinmek istiyorum.

Araştırmalar gösteriyor ki teknoloji kullanırken beynimiz sıkça dopamin ( mutluluk hormonu) salgılıyor. Burası da aslında beynimizin ödül merkezi ve ne kadar çok pekişirse o kadar bağımlılığımız artıyor. Beynimizin bu bölümünü uyardıkça da mutlu olma seviyemiz yükseliyor.

Bilgisayar oyunlarına baktığımızda çocuklar hep bir şeyleri yeniyor, başka bir bölüme geçiyor, başarılı oluyor ve bunlar da ödüllerle pekiştiriliyor.

Ayrıca her yaştan insan beyni görselleri çok sever. Bu yüzden diziler, oyunlar, videolar bize sıkça dopamin salgılatıyor.

Çocuklarımıza “Hadi tableti bırak kitap oku veya ders çalış.” dediğimizde aslında gerçekçi bir beklentiye girmiyoruz. Eğer ekranı bırakıyorsa yerine yine yüksek dopamin salgılatan, hareketli bir etkinlik koymamız gerekiyor.

Peki teknoloji dışında bize neler dopamin salgılatır? Oyunlar, videolar yerine ne koyabiliriz? İşte bunlardan bazıları:

Çocuğu ilgi duyduğu bir sporda desteklemek ve ilerlemesini sağlamak.

Günlük olarak ev içerisinde düzenli egzersizler yapmak dopamin seviyesini yükseltecektir ve doğal olarak çocuklar bunu daha fazla yapmak isteyecektir. Onları bol bol spora yönlendirin.

Eve basketbol potası asmak.

Spor başlı başına bir dopamin aracıdır ve çocuk hareket ettikçe bunun seviyesi yükselir.

Ekranda süre aşımını fark ettiğiniz anda “Basket maçımız için çok heyecanlanıyorum, 5 dakika içinde başlayalım.” şeklinde çocuğunuza teklif götürebilirsiniz.

Doğa yürüyüşlerini arttırmak.

Bunun için yeşilliğin bol olduğu alanlarda çocuklarla düzenli yürüyüşlere gitmek.

Bisiklet, scooter gibi çocukların sevdiği araçlar edinmek.

Havanın uygun olduğu günlerde çocukları mutlu edecek bu etkinliği yapmalarına sıkça zaman ayırmak.

Hobiler edinmek.

Çocuğun ilgi duyduğu alanları desteklemek ve bu tutkusu için ortam hazırlamak. Bunları rutini haline getirerek gün içerisindeki zamanını hobilerine yöneltmesini sağlamak.

Müzik ve dans da çoğu çocuğun sevdiği ve yine hareket ihtiyacını karşıladığı için bolca dopamin salgılamamızı sağlar.

Evcil hayvan bakımı vermek.

Çocuğunuzun bakımını üstleneceği ve enerjisini yöneltebileceği bir hayvan dostu sahiplenmek. Onlar için en büyük mutluluk kaynağı oluyor.

En önemlisi de ailecek geçirdiğiniz vakitleri arttırmak ve tüm bireylerin teknolojiyi bir kenara bırakarak o sıcak ortama odaklanmasını, en büyük dopamin kaynağı.

Kaynak: Dünya Sağlık Örgütü, 2018